Aymara (taal)

Aymara (taal)
Aymara is een taal die wordt gesproken door de Aymara uit de Andes. Aymara wordt gesproken door meer dan een miljoen mensen. Het is een van de officiële talen in Bolivia en Peru, en het wordt ook in Argentinië en Chili gesproken. Samen met Jaqaru en Cauqui vormt Aymara de Aymarataalfamilie.

Sommigen denken dat Aymara afkomstig is van de taal die gesproken wordt in het Boliviaanse Tiwanaku (oude schrijfwijze: Tiahuanaco). Dit kan niet bewezen worden, maar het is wel bekend dat deze taal gesproken werd in de rijke Aymara koninkrijken, die later door de Inca's veroverd werden.

Land (geografie)
  • Bolivia
    Bolivia (ook Bolivië; Aymara: Wuliwya, Quechua: Bulibiya, Guaraní: Volívia), officieel de Plurinationale Staat Bolivia (Spaans: Estado Plurinacional de Bolivia, Aymara: Wuliwya Suyu, Quechua: Bulibya Mamallaqta, Guaraní: Tetã Volívia) is een republiek in Zuid-Amerika die grenst aan Peru, Brazilië, Paraguay, Argentinië en Chili.

    Voorafgaand aan de Europese kolonisatie, was de Andes-regio van Bolivia een deel van het Inca-rijk — de grootste staat in precolumbiaans Amerika. Het Spaanse Rijk veroverde de regio in de 16e eeuw. Tijdens het grootste deel van de Spaanse koloniale periode werd dit gebied Opper-Peru genoemd. Na het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1809 volgde 16 jaar van oorlog alvorens de republiek, genoemd naar Simón Bolívar, op 6 augustus 1825 werd opgericht. Bolivia heeft geworsteld met perioden van politieke instabiliteit, dictaturen en economische ellende.
  • Peru
    Peru (Spaans: Perú; Quechua en Aymara: Piruw), officieel de Republiek Peru (Spaans: República del Perú), is een land aan de westkust van Zuid-Amerika. Het wordt begrensd door Ecuador en Colombia in het noorden, Brazilië in het oosten van Peru, Bolivia in het zuidoosten, Chili in het zuiden en de Grote Oceaan in het westen.

    Voor de komst van de Spaanse veroveraars was Peru het hart van het rijk van de Inca's, waarvan Cuzco de hoofdstad was. Tussen de verovering in 1572 en de onafhankelijkheid in 1821 werd het land door Spanje bestuurd. Vanaf die tijd werd Peru afwisselend door militaire en burgerregeringen bestuurd. Ook wisselden dictators en democratische regeringen elkaar af.